vrijdag 1 februari 2019

'Zachtjes begint zij mee te zingen en ik laat de laatste zin aan haar.'

Vandaag heeft een van de geweldige talenten van MuzIC, Rosanne Alderliefste, voor de eerste keer voor patiënten op de intensive care gespeeld en gezongen. Het wekt erg veel verschillende emoties op bij de patiënt, familie, personeel en haarzelf. Heel bijzonder en knap hoe ze op maat heeft in kunnen spelen op de verschillende reacties van de patiënten

Rosanne Alderliefste, MuzIC
Intensive Care, UMC Utrecht
1 februari 2019

Het heeft gesneeuwd. De paden zijn wit en kraken onder mijn voeten op weg naar het station. Ik voel me niet onzeker, maar wel wat onrustig. Straks word ik opgehaald door een getalenteerde violiste die me zal meenemen naar de intensive care. Na twee dagen training is het vandaag zo ver: ik mag zelf voor de patiënten gaan zingen. Twintig minuten later sta ik op Utrecht Centraal. In de bus naar het ziekenhuis luister ik naar muziek die ik nog niet ken. Bekende teksten roepen een gevoel of een herinnering op die je emotioneel kan maken. Onbekende muziek maakt rustig, heb ik tijdens de training geleerd. Toch voel ik de adrenaline door me heen stromen wanneer ik het ziekenhuis binnen stap en ik weet: dit gaat niet zo worden zoals ieder ander optreden. De violiste stelt me voor aan de IC-verpleegkundige, terwijl ik mijn gitaar nog eens stem. Samen tellen we de patiënten die hebben aangegeven dat zij vandaag graag muziek aan hun bed willen. “Het zijn er een heleboel vandaag!” zegt de IC-verpleegkundige enthousiast en we lopen de eerste kamer binnen.
     




Een familie zit op stoeltjes naast het bed en kijkt ons afwachtend aan. “Goedemiddag, ik heb begrepen dat u het fijn vindt als ik iets voor u speel?” De patiënt knikt en ik zing. “Zo mooi, hoe ze reageert met haar tenen!” glimlacht één van de familieleden wanneer ik uitgespeeld ben. Ik bedank hen voor het luisteren en wens ze sterkte toe. ‘Dat was heel fijn en helemaal niet zo zwaar’, denk ik nog, terwijl we de volgende kamer binnenlopen. Bij het aanslaan van mijn eerste akkoord begint de patiënt heftig te huilen. Ze draait haar hoofd onrustig rond. Ik speel zachtjes door en probeer aan te voelen of ik moet stoppen, of dat dit juist even goed is. Ik hoor hoe mijn akkoorden alle kanten opgaan en ik de juiste snaren mis. Maar het geeft niet, want al snel zie ik hoe mijn stem de patiënt weer rustig maakt. Ze blijft mij tijdens het hele lied aankijken en de monitor gaat weer op normaal tempo door. Wanneer ik uitgespeeld ben, verwacht ik dat dit toch iets te emotioneel voor de patiënt was. Maar ik heb ongelijk en zo zing ik op verzoek van de patiënt nog een simpel liedje. 
     

In de pauze krijg ik mijn eerste bezorgde waarschuwing van de violiste: “Het is nu al kwart voor twee en we willen nog de andere kamers doen. Zorg ervoor dat je de liedjes wat inkort, dat is niet alleen fijn voor de patiënten, maar ook voor jezelf.” Zij legt mij uit hoe gesloopt ze was na haar eerste keer spelen op de intensive care. Ik voel me goed, maar vertel haar wel dat ik het lastig vind om in te schatten wat patiënten fijn vinden als ze dat niet goed kunnen aangeven. “Dat ga je steeds beter kunnen aflezen en soms weet je het gewoon niet,” leert de violiste mij en ik pak mijn instrument weer op.

     We lopen een volle kamer in die gevuld is met liefde van familieleden. Bij de eerste noten zie ik hoe één van de familieleden volschiet. Ze zoent de patiënt die mij met grote ogen aankijkt. Zachtjes begint zij mee te zingen en ik laat de laatste zin aan haar. “Wat een mooie stem.” zegt de vrouw door haar verse tranen heen. De patiënt probeert te klappen. Ik kan deze complimenten, die ik schaar onder typisch Nederlands, alleen maar met een grapje in ontvangst nemen: “Nou, bedankt, die steek ik in m’n zak!” De kamer lacht. Meer familieleden zijn binnengekomen, de één ontroerd, de andere nuchter lachend.

     “Dit zijn de moeilijkste,” zegt de violiste wanneer we de kamer uitlopen. “Deze gezichten neem je mee naar huis.” Gevuld met dankbaarheid roep ik op dat moment dat ik het juist allemaal zo mooi vind. Eenmaal terug in de bus voel ik de tranen achter mijn ogen prikken. Inderdaad zie ik het zeer ge-emotioneerde gezicht van de vrouw, maar ik denk ook aan mijn zieke schoonmoeder die ik altijd probeer op te vrolijken met dezelfde Franse chansons. Beheerst veeg ik ze weg en denk bij mijzelf: eigen schuld, dan moet je ook maar geen dramatische muziek luisteren over bekrompen werelden die ouders aan kinderen geven en het nooit vinden van de liefde. Het was een heel bijzondere middag en ik ben dankbaar dat ik aan dit project mag deelnemen. Ik kijk uit het beslagen raam en zie nog één gezicht voor me: “Vond u het mooi, meneer?” De patiënt knikt met zijn ogen. 

2 opmerkingen:

  1. Ik zou willen dat ik vorig jaar op de IC naar jullie had kunnen luisteren. Ik vermoed, weet het zeker , dat mijn paniekaanvallen een stuk minder heftig waren. Ga vooral zo door, het hele ziekte-proces zal voor de meesten veel minder heftig, (lees; ontspannen) zijn. ❣

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dank je Sterre voor jouw fijne reactie. Dit geeft ons zeker heel veel energie om door te gaan . Hopelijk gaat het nu goed met jou.
    Warme Groet Team MuzIC

    BeantwoordenVerwijderen